Çocukların Perspektifinden Toplumsal Cinsiyet Eşitliği*
Linda İncir
*Bu görüşme 12 yaşında bir çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Görüşme yapılmadan önce gerekli bilgilendirme ebeveynine ve kendisine yapılmıştır. Görüşme soru – cevap şeklinde gerçekleşmiş; çocuğun ve ebeveyninin izni alınarak sizlerle paylaşmak üzere yazı haline dönüştürülmüştür.
LİNDA: Merhaba, nasılsın?
ÇOCUK: İyiyim, teşekkür ederim. Sen nasılsın?
LİNDA: Ben de iyiyim, seninle görüşeceğim için heyecanlıyım. Teklifimi reddetmediğin için teşekkür ederim.
ÇOCUK: Ben sohbet etmeyi çok seviyorum.
LİNDA: Seninle toplumsal cinsiyet eşitliği konuşacağız.
Sence toplumsal cinsiyet eşitliği nedir? Senin için ne ifade ediyor? Bu konu hakkında neler söylemek istersin?
ÇOCUK: Kadın ile erkeklerin eşit olması, ayrımcılık olmamalı. Yani ya erkek ya kadın birbirinden üstün değildir. Herkes eşittir.
LİNDA: Kadınlar ve erkeklerin eşit haklara sahip olmaları nedir? Aslında sen kadın ve erkeklerin eşit olması gerektiğini söyledin, bu ne demek sence?
ÇOCUK: Herkesin birbiriyle eşit olması yani kadına şiddet olmamasıdır. Kadına şiddet var ve bu doğru bir şey değil.
LİNDA: Peki, senin gözünden toplumsal cinsiyet eşitliği nasıl olmalı?
ÇOCUK: Kişiler birbirlerinden üstünmüş gibi düşünmemeli ve (insanların birbirlerine) öyle davranmaması gerekiyor. Mesela (bir erkek) herkesle nasıl konuşuyorsa bir kadınla veya başkasıyla da öyle konuşmalı.
LİNDA: Arkadaşların farklı cinsiyetlerden mi?
ÇOCUK: Çoğunlukla erkek arkadaşlarım var ama kız arkadaşlarım da var.
LİNDA: Arkadaşların arasında farklı cinsiyetlerden gelenlere nasıl davranılması gerektiğini düşünüyorsun?
ÇOCUK: Ben erkek arkadaşlarıma nasıl davranıyorsam, kız arkadaşlarıma da öyle davranıyorum. Tabii ki bazen bazı konuları erkeklerle konuşmak gerekiyor. Bazen de kızlarla konuşmak gerekiyor ama çoğunlukla aynı konuları konuşuyoruz. Bence herkese eşit davranılması gerekiyor.
LİNDA: Meslek seçimlerinin cinsiyetle ilgisi hakkında ne düşünüyorsun? Birinin mesleği cinsiyeti ile ilgili olmalı mı?
ÇOCUK: Ben buna karar veremem tabii ki. Örneğin bir asker olacaksan bir erkeğin olması daha uygun. Ev hanımı olacaksan kızların olması daha iyi olabilir.
LİNDA: Bu şekilde düşünmenin bir nedeni var mı? Asker erkek olurken ev hanımı neden kadın olmalı, sence?
ÇOCUK: Aslında nedenini bilmiyorum ama bence erkekler daha güçlü gibi duruyor.
LİNDA: Televizyon izlerken veya kitap okuduğun zaman karşına çıkan hikayelerde, kızlar ve erkekler arasındaki ilişkiler hakkında ne düşünüyorsun?
ÇOCUK: Genellikle aynı oluyorlar. Yani eşit oluyorlar.
LİNDA: Herkesin eşit olduğunu düşündüğün bir örnek var mı?
ÇOCUK: Vardır ama aklıma gelmedi.
LİNDA: En sevdiğin renk nedir?
ÇOCUK: Turuncu rengini çok severim.
LİNDA: Peki, sence renklerin cinsiyeti var mıdır?
ÇOCUK: Hayır, mesela kızların rengi pembe diyorlar ama bence pembe erkeklere de çok yakışıyor.
LİNDA: Son olarak sana serbest bir alan vermek istiyorum. Toplumsal cinsiyet eşitliği böyle olsa daha iyi olabilir ya da toplumsal sorunlar hakkında eklemek istediğin herhangi bir şey varsa istediğini ekleyebilirsin? Ne söylemek istersin?
ÇOCUK: Kadına şiddetin çok olduğunu biliyorum öyle olmasa daha iyi olur. Çünkü herkes eşit haklara sahiptir. Kadınlar şiddet görmemeli.
LİNDA: Bu keyifli sohbet için çok teşekkür ederim.
ÇOCUK: Ben de teşekkür ederim.
Yukarıda okuduğunuz röportaj 12 yaşında bir çocuğun gözünden toplumsal cinsiyet eşitliğiydi. Çocukların eşit haklara sahip olduğumuzu bilmesi ve akranları ile cinsiyet gözetmeden arkadaşlık kurması hepimize örnek olmalı.
Çocukları yetiştiren yetişkinlere bir mesajım var:
Sevgili yetişkinler,
Çocuklar, ebeveynlerinin bir yansıması. Sizlerin bakış açısı onların davranışlarına yön veriyor.
Çocuklarınızı kalıp yargılardan uzak, farklılıklara saygılı ve sevgi ile büyütünüz.
Farklılıkların güzelliklerine…
Sevgi ve barışla kalınız.
“Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür, bir orman gibi kardeşçesine…” ( Nazım Hikmet RAN)